2017 ARALIK AYINDA GÖKYÜZÜ

ARALIK  AYINDA

GÜNEŞ :

GÜNEŞ’imiz ARALIK  ayının ilk gününden itibaren   YILANCI   takımyıldızı içersinde yolalacaktır. 18  Aralık günü  YAY  takımyıldızına geçecek olan Güneş  2018  yılına da bu takımyıldız sınırları içersinde girecektir. . Güneş o tarihlerde hangi takımyıldız sınırları içinde ise o günler  o takımyıldızın adını alan BURÇ günleri oluyorsa, neden YILANCI takımyıldızı ve doğal olarak YILANCI Burcu!   falcıların dikkatini bile çekmez ??  J  Bu 18 gün içinde doğanlar   burcunuz  YILANCI,  peki ya özellikleriniz, karakteriniz ??  Daha yıldız falcıları yazmadılar bunları.. Şimdi ne olacak ? Ama , bilir misiniz ki, astrologlar, yıldız falcıları bunlarla ilgilenmezler, onlar sadece sizlerin hoşuna gidecek güzel sözler yazarlar, söylerler.. Bu konuda yazılacak çok şey var.. Ayrı bir yazıda ele alacağız bu konuyu

GÜNEŞ’in ufkumuz üzerindeki doğma ve batma konumu bu ay içersinde çok değişmeyecektir. Ay boyunca,  çok yavaş değişeceğinden  hemen hemen aynı noktadan doğacak ve aynı noktadan batacaktır.  Bu ayın ilk günlerinde  Coğrafya Yönleri olarak bildiğimiz Tam Doğu  ve  Tam Batı  noktalarından güneye doğru 28 derece iken ayın son gününe kadar  bu açı çok yavaş değişecek ve  en fazla  30 derece  olacaktır.

Doğma ve batma saatleri her gözlem yerinde farklı olur. Bu zamanlara etki edenler, yıl içinde hangi gün olduğu, yani Güneş’in dik açıklığı ve gözlem yerinin enlemidir.  Ülkemizin  tamamında aynı saat dilimi ve ortak bir zaman-saat kullanılır.  Güneş, doğudaki bir gözlem yerinde batıdaki bir gözlem yerine göre  daha erken doğar ve batar. Bu fark, iki gözlem yeri arasındaki coğrafya boylamları farkına denk zaman farkı kadardır.

Bu zamanlara etki eden önemli iki  etken ise,  Yer yörüngesinin elips olması ve eksen eğimidir. Bu iki etki sonucunda,  Güneşimiz bazen ortalamadan daha yavaş  hareket ederken bazen de daha hızlı yol alır ve  kolumuzdaki saatlerin gösterdiği zamanlara göre  bazen geç kalmış ya da bazen daha erken geçmiş olur.  Örneğin saat 12:00   Güneş’in tam bölge boylamından geçtiği an diye tanımlanır. Sözünü ettiğim iki etki sonucu tam bu saatte geçmez.  Bu özellik kullanılarak, Güneş’in yıl boyunca, günün aynı saatinde çekilmiş fotoğrafları bir araya getirilerek  ANALEMMA adı verilen güzel görünüm elde edilir. Tunç Tezel ve Cenk Tezel’in 2006 Tam Güneş Tutulmasını da içine alan ve adına TUTULEMMA  dedikleri  çok güzel ve anlam dolu bir  analemma görüntüsü aşağıda görülüyor.

Güneş’imiz yıllık görünür hareketi sırasında  Gökküresi üzerinde Güneye doğru  yerdeğiştirmesini Aralık ayı içinde bitirecektir.  Gündüz süresinde azalma ( gece sürelerinin artması)  21 Aralık gününe kadar sürecek ve değişim bu tarihte yön değiştirecektir..

Güneş, Aralık ayının ilk günleri Ankara’da 07:50 de doğacak,  hergeçen gün daha geç olmak üzere ayın  son günü ise 08:10 da doğacaktırBunun anlamı, sabah okula gidecek öğrenciler, işe gidecek olanlar bu ay içersinde  daha karanlıkta yola çıkacaklar demektir.

ARALIK ayı süresince Ankara’da 12:37  ile  12:51 saatleri arasında öğlen çemberinden geçecektir.  Diğer kentlerin Ankara’ya göre boylam farklarına uygun olarak,  doğusundaki kentlerde daha erken, batıdaki kentlerde ise daha geç geçecektir.   ( Örneğin   Ankara’nın Coğrafya Boylamı yaklaşık  32.8 derece doğu,  İzmir’in ise  27.1 derece doğu boylamı, buna göre aralarındaki boylam farkı  yaklaşık 5.6 derece olur.  Her bir derece Güneş’in hareketine uygun olarak 4 zaman dakikasına denk gelir. Buna göre 5.6 x 4 = 22.4 dakika eder.  Öyleyse Güneş, 1 ARALIK günü Ankara Öğlen çemberinden saat 12:32  te geçecek ise, İzmir öğlen çemberinden yaklaşık 22.4 dakika sonra  yanı  yaklaşık 12:54  de geçecek demektir. Ankara’dan daha doğudaki iller için hesap yapılırken boylam farkına denk zaman değeri çıkartılır. Bu ayrıntıyı da unutmayalım…) 

Tam bu geçişler sırasında yani tam öğlen zamanında  ufuktan yüksekliği ARALIK ayı süresince  28 derece civarında çok az değişim gösterecektir..  Aralık ayı içinde gündüz süresinin uzunlukları da   azalmasını  sürdürecektir.  Ayın ilk günü yaklaşık olarak 09 sa  33 dk olan gündüz süresi  21 Aralık günü  09 sa 20 dk  ile en kısa gündüz olacak, bu tarihten sonra günler uzamaya başlayacak ve ayın son gününde  09 sa 23 dk  olacaktir


AY  

 AY,  elips şeklindeki yörüngesinde dolanırken  ;

04 ARALIK  günü  enberi  konumunda –  YER’e  en yakın konumda olup   uzaklığı  357 690  km

19 ARALIK  günü  enöte   konumunda –  YER’e  en  uzak konumda olup   uzaklığı  406 467  km

Dolunay      :   03  ARALIK                Sondördün    :   10  ARALIK

        Yeniay         :   18  ARALIK                  İlkdördün    :   26  ARALIK

 

 

03  Aralık günü AY Dolunay evresinde ve Enberi   konumuna çok yakın olacaktır. Bunun anlamı bu dolunayda görünür çapı oldukça büyük olacak demektir.

Yani   :  SUPERMOON – SÜPER AY

 —————————————————-

03 Aralık        :  AY  dolunay evresinde,

03 Aralık        :   AY,  Aldebaran’ı ( Boğa takımyıldızının en parlak yıldızı )  örtecek,  Dolunay evresi olunca gözlemi oldukça zor..

06/07 Aralık  :  MERKÜR ve SATÜRN çok yakın görünümde

08 Aralık        :   Ay,  Regulus’u  ( Aslan takımyıldızının en parlak yıldızı )  örtecek

10 Aralık        :  AY  sondördün evresinde,

12/13 Aralık  :  MERKÜR  Altkavuşumda

13/14 Aralık  : AY ve MARS yakıngörünümde

14 Aralık        :  AY, JÜPİTER  ve MARS  yakın görünümde, Güneş doğmadan az önce GD ufkunda,

17-18 Aralık  :  MERKÜR, VENÜS, SATÜRN, AY ve GÜNEŞ yakın görünümde,  gözlenemeyecekler.

18 Aralık  :  AY  yeniay evresinde,

21 Aralık  :   KIŞ GÜNDÖNÜMÜ ( En uzun gece, en kısa gündüz süresi )

26 Aralık  :   AY  ilkdördün evresinde,

31  Aralık  gecesi sabaha karşı AY, Aldebaran’ı (  Boğa takımyıldızının en parlak yıldızı-Boğa’nın gözü)  örtecek.  Dolunay evresi hemen öncesinde  olunca gözlemi oldukça zor..

 

13/14 Aralık  :  GEMİNİD ( İKİZLER ) Göktaşı yağmuru

23/24 Aralık  :   URSİD ( AYI ) Göktaşı Yağmuru

21 ARALIK 2017   KIŞ GÜNDÖNÜMÜ

Güneş, gökküresinde TUTULUM üzerindeki  yıllık görünür hareketi sırasında,  şekildeki gibi  Gök Eşleğinin 23.5 derece kuzeyine  çıkar,  23.5 derece  güneyine iner, iki kez de eşlek bölgesinden geçer… Bir başka deyiş ile, Gökeşleğine olan açısal uzaklığı   -23.5  ile   + 23.5 derece arasında sürekli bir değişim gösterir.

Ülkemizin bulunduğu kuzey-orta enlemleri için belirtirsek..  Herhangibir gözlem yerinde dikaçıklık değeri arttıkça  gündüz süresi artar, gece süresi azalır,  dikaçıklık azaldıkça gündüz süresi azalır gece süresi artar. 22/23 Eylül  trihindeki  Sonbahar ILIMI’nda  gündüz ve gece süreleri eşit iken, sonrasında her geçen gün, Güneş daha güneye iner, dikaçıklığı azaldıkça gündüz süresi azalır. Güneş’in dikaçıklığının en küçük olduğu ( -23.5 derece21 Aralık günü gündüz süresi en kısa, gece süresi en uzun olur. Bu tarihten sonra, dikaçıklığı artmaya başlar ve gündüz süresindeki azalma durur ve tersine döner, artmaya başlar.  Bunun yanısıra, bu tarihte  en uzun gece, en kısa gündüz  olur demektir. Bu tarihte gece ve gündüz süresindeki değişim yön değiştirmiş, dönmüştür..Bu nedenle bu tarihe  KIŞ   GÜNDÖNÜMÜ denir.

GEZEGENLERİN GÖZLENEBİLİRLİĞİ

 

Bu ay içinde gezegenlerin  hemen hepsi Güneş’e açısal olarak yakın görünümde olacaklardır. Bunun sonucu olarak gözlenmeleri zor olacaktır. Aralık ayının ilk günü Güneş tam doğmak üzereyken-ufkun üzerine çıkarken gezegenler aşağıdaki  şekilde  olduğu gibi  onun yakınlarında  sıralanmış olacaklardır.

 

MERKÜR : 

Ayın ilk günü GÜNEŞ’in Doğu tarafında ve  GÜNEŞ’e açısal olarak yaklaşık 17  derece uzaklıkta bulunacak olan  YAY  takımyıldızı sınırları içindeki  gezegen  08/09 Aralık günü  YILANCI takımyıldızı sınırlarına geçecektir.

03 Aralık günü  Doğu yönündeki hareketi duracak ve geri yönde harekete başlayacaktır. 06/07 Aralık günü ise SATÜRN ile çok yakın görünümde olacaktır. 12/13 Aralık günü Güneş ile Alt Kavuşum konumunda aynı hizaya gelecek olan  Merkür ay sonunda Güneş’in 23 derece batısında olacaktır.  Ayın ilk günlerinde Güneş batarken,  son günlerinde ise Güneş doğmadan hemen önce  çok iyi koşullarda, çok zor gözlenebilecektir.

VENÜS : 

Aralık ayı süresince  Güneş ile açısal olarak yakın görünümde olacak olan  Dünyamızın İkiz Kızkardeşi sayılan  Venüs ne yazık ki gözlenemeyecektir. Bu ay süresince  ilk dört gün TERAZİ, sonra 04-07 Aralık tarihleri arası AKREP, 07-22 arası YILANCI, sonrasında ise YAY takımyıldızı sınırları içersinde bulunacaktır.

MARS : 

Aralık  ayı ilk günleri  BAŞAK takımyıldızı sınırları içinde bulunacak olan   “Kızıl Gezegen”   ayın 22 sinde TERAZİ  takımyıldızı sınırları içine geçecektir. Güneş’in  Batı tarafında yeralacak ve Güneş’e ayın ilk günleri açısal olarak 44 derece uzaklıkta ike ay sonuna doğru bu açıklık 53 dereceye kadar ulaşacaktır.  Aralık ayı süresince Güneş doğmadan birkaç saat önce doğacak ve yaklaşık 3 saat gözlenebilecektir.  +1.5 

 kadir parlaklığı ile sönük bir görünümde olacaktır. Her  geçen gün biraz daha erken doğacak ve gözlem süresi biraz daha artacaktır.  13/14 Aralık günü AY ile yakın görünümde gözlenecektir.

 

JÜPİTER :  Gezegenlerin “Ağabeyi”  olan bu dev gaz gezegenin  Güneş ile arasındaki açısal uzaklık (u :  uzanım açısı)     Ayın ilk günü açısal olarak Güneş’e Batı tarafında 26 derece uzakta olacak olan  gezegen hergeçen gün Batı ya doğru açısal olarak uzaklaşacak ve ayın son günü  Güneş’in Batı tarafında 53 derece uzakta olacaktır.    JÜPİTER’in  TERAZİ  takımyıldızı içindeki konumu çok az değişecektir.  Aralık ayı süresince Güneş doğmadan önce  MARS’ın arkasından  bir süre sonra doğacak,  gündoğumuna kadar bir-iki saat gözlenebilecektir.

 

SATÜRN   :  

Gökyüzünün  güzel görünümlü “Halkaların Efendisi”    dev gaz gezegeni olan SATÜRN, Aralık  ayı  süresince  YAY takımyıldızı sınırları içinde bulunacaktır.  Ayın ilk günlerinde Merkür ile yakın görünümde  çok iyi koşullarda çok zor gözlenebilir, ancak sonraki günlerde ay sonuna kadar gözlenemeyecektir.

GÖKTAŞI YAĞMURLARI :

Aralık ayı içersinde  iki ayrı göktaşı yağmuru gerçekleşiyor.   Göktaşı Yağmurları  sırasında  bilinmesi gereken bir durum sözkonusudur ; belirtilen tarihler, gözlenmesi olası göktaşı sayısının en fazla-maksimum olduğu günlerdir. Bu tarihlerden yaklaşık 1-2 hafta önce ve sonra da göktaşı kaymaları gözlenir. Ancak sayıları az olur ve  verilen tarihler yaklaştıkça sayılar artar, en fazla sayı verilen tarihlerde olur.

GEMİNİD ( İKİZLER)   GÖKTAŞI  YAĞMURU   13/14 Aralık 

 Geminid Göktaşı Yağmuru,  diğer göktaşı yağmurlarında olduğu gibi bir kuyrukluyıldızın kalıntılarının neden olduğu bir olay değil.   “3200 Phaethon”  adı verilmiş olan ve Güneş etrafındaki yörüngesinin dönemi 1.4 yıl olan bir asteroid neden oluyor bu yağmura.  Her 1.4 yılda yörüngesinde bir tur atması  sonucunda yörüngesinde bıraktığı toz-taş parçaları da  çok fazla  olmaktadır. Aslında biraz karışık bir konu.

11 Ekim 1983 tarihinde NASA nın IRAS ( Kızılöte gözlem uydusu) kullanılarak keşfedilmiş bir asteroid. Bu nedenle de bilimsel adı  1983 TB.   İlginç bir yörüngesi var, çok basık bir elips. Güneş’e en yakın  0.14 , en uzak konumu ise 2.4  Yer-Güneş uzaklığında   oluyor.   Yer için tehlikeli sayılabilecek bir cisim. Sürekli izleniyor aynı zamanda.

Çapı 5.1  km, çok büyük değil,  Güneş’e çok yakın geçebilmesi nedeniyle Güneş Tanrısı Helios’un oğlu Phaethon adı verilmiş.

İkizler Göktaşı Yağmuru’na neden olan gökcismi olarak değişik görüşler var.Asteroid değil,  ölü sayılabilecek  bir kuyruklu yıldız çekirdeği olduğu da tartışılıyor.  Daha önce bir çarpışma sonrası bu yörüngede olduğu görüşü de var,  iri ve bol kalıntı bırakması bir başka tartışma konusu. Yağmur sırasındaki izlerin görece parlak ve yavaş – uzun olmasının nedeni olarak ta bu özellikler sayılmaktadır.

Bu yıl 16 Aralık ta  yörüngesinde YER’e  yaklaşık 0.069  Astronomik Birim (27 Yer_Ay mesafesinde)  olacak. Parlaklığı da  bir teleskopla görülecek düzeye gelecek..

İkizler Göktaşı Yağmuru 1862  yılında  Manchester ‘de nehir üzerinden görüntülenmiş, oldukça güçlü bir yağmur !

Yapılan tahminlere göre bir saat içinde  yaklaşık 100 göktaşı kayması gözlenebilecek. Aslında bir hafta öncesi ve sonrasında da daha az sayıda göktaşı kayması gözlenir, ancak  bu sayının en fazla olduğu gece 13-14 Aralık gecesidir.  Toz, taş parçalarının atmosfere giriş hızları  yaklaşık saniyede 30-70 km.  Bildiğimiz gibi, taş parçalarının maddesel olarak “yanma” larının yanısıra, izledikleri yoldaki gazları-havayı ısıtırlar ve  bu nedenle  ışıklı ize  katkı ouşur.

Göktaşı kaymaları,  İkizler takımyıldızının en parlak iki yıldızı olan Castor ve Pollux’un bulunduğu bölgeden geliyormuş gibi görünecekler. İkizler takımyıldızı gece yarısına doğru tamamen doğmuş olacak. Gece yarısına doğru doğu ufkunuza bakmanız yetecek. Sabaha kadar ikizler takımyıldızını izlemeyi sürdürmek gerekir.

Aralık ayı, kış ortası.. Göktaşı yağmuru için, uygun giysi, güvenli ve karanlık bir gözlem alanı bulun ve olanağınız varsa  uzanıp çıplak gözle gökyüzüne, Castor ve Pollux ‘un bulunduğu bölgeye bakmayı unutmayın. Bu yıl, geçen seneden farklı olarak, dolunay yok. Ay,  Yeniay evresine yakın,  bu nedenle de olumsuz etkisi de  fazla olmayacak. Öyleyse  bizi keyifli görsel bir şölen bekliyor..

URSID ( AYI )  GÖKTAŞI YAĞMURU      23/24 ARALIK

Yılın son göktaşı yağmuru. Küçük Ayı bölgesinde gözlenecek çoğunlukla, kutup yıldızının nasıl bulduğumuzu hatırlayalım, oraya bakacağız demektir Bu yağmur da  8P/Tuttle ( Mechain-Tuttle’s Comet)  kuyrukluyıldızının yörüngesinde bıraktığı kalıntılar nedeniyle oluşuyor.

Sayıca çok az olacak. İkizler Göktaşı Yağmuru sonrası  önemsiz kalıyor.

Gökyüzünüz açık olsun.. İyi gözlemler..

 

2017;   acısıyla, güzeliyle, iyisi ve kötüsü ile çok farklı koşullarda  geçirdiğimiz bir yıl sona eriyor. Dileğim,  2018 ve gelecek yıllar beklentilerimize uygun, daha iyi, insanlık, sevgi ve barış dolu olsun.  Geçen yıl sonunda da aynı dileklerde bulunmuştum.  Düşlediğimiz gibi olmasa da umut her zaman olmalı…

 

Sevgiyle kalın.

Bir cevap yazın

E-Posta adresiniz yayınlanmayacaktır.